Porażenie spastyczne
Wszystkie mięśnie, których praca zależy od naszej woli są unerwione i połączone z mózgiem, gdzie znajdują się odpowiednie ośrodki korowe ruchu. Połączenie między mózgiem, a mięśniem stanowią komórki układu nerwowego – neurony, które składają się na nerwy. Jeżeli dochodzi do uszkodzenia ośrodka korowego (jak np. w udarze mózgu) lub górnego neuronu drogi ruchowej (np. stwardnienie rozsiane) mówimy o spastycznym porażeniu mięśnia. Porażenie „spastyczne” oznacza, że zniesione lub ograniczone są ruchy zależne od woli, a mięsień pozostaje ciągle napięty.
Wzmożone napięcie mięśniowe powoduje ból, utrudnia rehabilitację i odzyskiwanie sprawności ruchowej, sprzyja także powstawaniu trwałych przykurczy, zmian stawowych i deformacji.
Zobacz też: Neurorehabilitacja u pacjentów z afazją
Leczenie spastyczności
Obecnie dostępne są liczne środki mające na celu redukcję napięcia mięśni. Mogą to być farmaceutyki przyjmowane doustnie np. baklofen, zabiegi chirurgiczne (np. przecięcie ścięgna) lub fizjoterapeutyczne. Iniekcje z toksyny botulinowej choć są jedynie uzupełniającą metodą leczenia są bardzo użyteczne, gdyż cechują się dużą skutecznością i możliwością precyzyjnego stosowania miejscowego. Ma to duże znacznie, gdyż podawane doustnie leki, które także efektywnie obniżają napięcie mięśniowe, działają zarówno na mięśnie porażone, jak i zdrowe.
Sposób działania
Toksyna wytwarzana przez maczugowce (bakterie) Corynebacterium botulinum blokuje połączenia nerwowo-mięśniowe, tzw. synapsy. Uniemożliwia to przekazanie sygnału dalej i w konsekwencji powoduje rozluźnienie mięśnia.
Preparat podaje się miejscowo w postaci stosunkowo bolesnych zastrzyków, które trzeba co jakiś czas powtarzać, gdyż działanie toksyny botulinowej jest okresowe i wynosi około 3-8 miesięcy. Nie jest znana przyczyna tak długiej rozpiętości czasu działania leku.
Jeżeli chodzi o możliwe działania niepożądane to sporadycznie obserwuje się wystąpienie krótkotrwałej gorączki. Nie opisano innych efektów ubocznych.
Toksyna botulinowa znajduje zastosowanie zwłaszcza w przypadku porażenia spastycznego ograniczonego do jednej lub kilku grup mięśni, a jej skuteczność została potwierdzona zarówno u dzieci jak i dorosłych. Z tego względu pozostaje skutecznym uzupełnieniem innych rodzajów terapii, przede wszystkim rehabilitacji.
Polecamy: Na czym polega metoda biofeedback i jakie jest jej zastosowanie w neurorehabilitacji?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
